Kerkük Çocuk Folkloru

Türk halk edebiyatının sözlü geleneğinde yaşayan malzemelerin zenginliği, şüphe götürmez bir gerçektir. Bir toplumun sosyal hayatını, dünya görüşünü ve dil estetiğini ortaya koyan bu kültür kurumunun günümüze kadar ulaşması, hiç şüphesiz kolay olmamıştır. Yüzyıllar boyu halk ağzında süzülerek öğütülen bu malzemeler, dil zevki bakımından kendi içinde bir tutarlılık ve üstün bir ahenk kazanmıştır. Toplumların etnik kimliğini de sergileyen halk edebiyatı ürünlerinin derlenmesi ve yayınlanması, bu yüzden büyük önem taşımaktadır.

Türk kültür ve folkloru açısından zengin bölgelerinden biri de Kerkük yöresidir. Irak Türkmenlerinin kültürel kimliğini simgeleyen Kerkük’te halk edebiyatı malzemeleri hâlâ bütün canlılığı ile yaşamaktadır. Bu çalışmada, özellikle çocuk dünyası üzerine oluşan ve çoğu halk ağızlarından derlenmiş halk edebiyatı malzemeleri ele alınmıştır. Bu malzemeler dualar, beddualar, okşamalar (sevmeler), ninniler, tekerlemeler, yanıltmaçlar, atasözleri, bilmeceler ve masallar şeklinde tasnif edilmiş lirik örneklerden oluşmaktadır.

Sistematik biçimde sunduğumuz bu malzemeler, tamamen Irak Türkmen bölgelerine özgü örnekler olup kitaba aldığımız metinlerde hem Kerkük ağzı özelliklerinin tanıtılması, hem de dil estetiğinin anlaşılması amaçlanmıştır.